Khu dự trữ sinh quyển thế giới miền Tây Nghệ An (Khu SQTG) được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) chính thức công nhận vào ngày 18/9/2007 và là Khu SQTG được công nhận thứ 6 của Việt Nam. Năm 2017, UBND tỉnh Nghệ An đã tổng kết, đánh giá 10 năm hoạt động của Khu SQTG và trình nộp Uỷ ban MAB – UNESCO quốc tế Báo cáo 10 năm.
2. Các giá trị văn hóa và lịch sử
Sự đa dạng và đậm đà bản sắc văn hoá của các nhóm dân tộc thiểu số là đặc trưng lớn nhất và là niềm tự hào của miền Tây Nghệ An. Đây là miền đất, ngôi nhà chung của 6 dân tộc anh em sinh sống lâu đời và hiện vẫn lưu giữ, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống độc đáo và các di tích lịch sử-văn hóa quan trọng gắn với quá trình phát triển. Nhiều phong tục tập quán, các làn điệu dân ca, dân vũ, nghề thủ công truyền thống, văn hoá ẩm thực, trang phục, kiến trúc nhà sàn… mang đậm nét văn hoá bản địa đặc sắc. Nhiều công trình di tích lịch sử văn hóa (đền, chùa, lễ hội) đã được trùng tu, phục hồi và đang phát triển tốt thông qua việc huy động nguồn lực theo hình thức xã hội hoá như: di tích và lễ hội đền Choọng (huyện Quỳ Hợp), lễ hội đền Chín Gian (huyện Quế Phong), đền Vạn – Cửa Rào (huyện Tương Dương), lễ hội Hang Bua (Huyện Quỳ Châu), lễ hội Mường Ham (huyện Quỳ Hợp),… Người dân, doanh nghiệp địa phương với sự ủng hộ, hỗ trợ của chính quyền đã đóng góp các nguồn lực để tôn tạo di tích và phục hồi các lễ hội, tập tục văn hóa truyền thống, từ đó thu hút đông đảo người dân địa phương và các vùng lân cận đến thăm quan và sinh hoạt tín ngưỡng. Hiện nay có một số ngôn ngữ, văn hoá của dân tộc bản địa có nguy cơ mai một, đặc biệt là chữ viết và Ban Dân tộc, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Nghệ An và các huyện đã, đang nỗ lực gìn giữ, phát triển vốn văn hoá đặc sắc này.
3. Tiềm năng du lịch
Các đặc trưng về sự giàu có, phong phú của đa dạng sinh học và tính đa dạng, độc đáo về văn hoá là nguồn lực tự nhiên, văn hoá nổi bật nhất của Khu SQTG miền Tây Nghệ An và là tiềm năng, lợi thế lớn cho phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái, du lịch văn hoá, cộng đồng. Các loại hình du lịch hiện nay đang được khai thác và có nhiều triển vọng phát triển, bao gồm: 1) Du lịch sinh thái, thăm quan thắng cảnh: Tham quan hệ sinh thái Vườn Quốc gia Pù Mát, thác Kèm (Con Cuông); 2) Du lịch văn hoá – cộng đồng, tham quan hệ sinh thái làng, bản xen lẫn các suối nước, ruộng bậc thang của người Thái, người Đan Lai ở Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong; 3) Du lịch mạo hiểm - khám phá rừng VQG Pù Mát, KBTTN Pù Hoạt, KBTTN Pù Huống; 4) Du lịch nghiên cứu khoa học: Quan sát và chụp ảnh động, thực vật… Các sản phẩm bản địa như các bài thuốc quý, thủ công mỹ nghệ được khai thác nguyên liệu từ tự nhiên (thổ cẩm, hàng đan lát thủ công..), các sản vật đặc thù (Chanh leo, Thảo đậu khấu, Cam ..) có tính hấp dẫn cao đối với du khách. Khoảng từ năm 2010, hoạt động du lịch ở khu vực Khu SQTG có sự chuyển biến rõ nét. Cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch đang dần được đầu tư với sự tham gia của doanh nghiệp. Trong giai đoạn 2011-2016, toàn vùng Tây Nghệ An đã có thêm trên 60 cơ sở lưu trú được đưa vào sử dụng, du lịch tăng trưởng bình quân 10-12%/năm, doanh thu từ du lịch của 9 huyện, thị miền Tây Nghệ An giai đoạn 2011–2015 liên tục tăng. Đề án phát triển du lịch miền Tây Nghệ An đang được Sở Du lịch xây dựng theo hướng mở rộng các tuyến điểm du lịch, chú trọng vào loại hình du lịch sinh thái, văn hoá và tăng cường quảng bá đến thị trường khách quốc tế.
4. Hệ thống sinh quyển Tây Nghệ An
Để khái quát được các đặc trưng trên thì hệ thống sinh quyển Tây Nghệ An được xây dựng nhằm cung cấp cho người dùng những tin tức mới nhất về Nghệ An, những hình ảnh đẹp về con người, văn hoá, thắng cảnh của Nghệ An. Đặc biệt sẽ cung cấp cho người dùng những thông tin về các điểm du lịch tại nơi đây được hiển thị trên bản đồ một cách chi tiết. Hệ thống Sinh quyển Tây Nghệ An được xây dựng trên nền tảng website và có thể truy cập vào theo địa chỉ sau: https://sinhquyennghean.com.vn hoặc https://sinhquyennghean.ifee.edu.vn. Hệ thống bao gồm các giao diện chức năng sau:
4.1. Trang chủ
Hiển thị các tin tức, video, hình ảnh mới nhất về khu dự trữ sinh quyển Tây Nghệ An:
4.2. Giới thiệu
Giới thiệu về các VQG, khu bảo tồn và các hoạt động của khu dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An như VQG Pù Mát, Khu BTTN Pù Huống, Khu BTTN Pù Hoạt.
4.3. Bản đồ
Hiển thị tất cả danh sách địa điểm du lịch bao gồm vị trí trên bản đồ, thông tin về địa điểmm hình ảnh được hiển thị trực tiếp trên nền bản đồ vệ tinh hỗ trợ người dùng có thể tìm kiếm, tra cứu thông tin
4.4. Tin tức
Hiển thị tất cả các danh sách tin tức mới, nổi bật về hoạt động giáo dục, bảo tồn, nghiên cứu khoa học của miền Tây Nghệ A
4.4. Đa phương tiện
Bao gồm các video, clip, albums ảnh về miền Tây Nghệ An như về đặc sản, văn hoá dân tộc, các điểm tham quan, vv…
4.4. Liên hệ
Hỗ trợ người dùng có thể trao đổi, góp ý về các chức năng, dịch vụ của khu dự trữ sinh quyển Tây Nghệ An