TIỀM NĂNG GIẢM PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH TỪ RỪNG BIỂN CÔN ĐẢO VÀ KHẢ NĂNG XÂY DỰNG MÔ HÌNH BÁN TÍN CHỈ CARBON

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang là mối đe dọa toàn cầu, việc giảm phát thải khí nhà kính không chỉ là lựa chọn, mà là nhiệm vụ bắt buộc của mỗi quốc gia. Một hướng đi hiệu quả và bền vững là tận dụng hệ sinh thái tự nhiên – đặc biệt là rừng ngập mặn và rừng biển – như những "lá phổi xanh" hấp thụ carbon tự nhiên.

Côn Đảo, với hệ sinh thái rừng biển phong phú và đa dạng sinh học đặc thù, đang nổi lên như một điểm sáng tiềm năng trong chiến lược này. Không chỉ góp phần bảo vệ môi trường và cân bằng khí hậu, rừng biển Côn Đảo còn mở ra cơ hội xây dựng mô hình tín chỉ carbon – một hướng phát triển kinh tế xanh và bền vững.

Việc điều tra, tính toán trữ lượng carbon tích lũy, đánh giá tiềm năng hấp thụ CO₂ và khả năng giảm phát thải khí nhà kính từ hệ sinh thái tự nhiên Côn Đảo là nhiệm vụ cấp thiết, nhằm đạt đồng thời nhiều mục tiêu:

• Bảo tồn tài nguyên và đa dạng sinh học
• Ứng phó với biến đổi khí hậu
• Thúc đẩy sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương
• Từng bước tiếp cận thị trường carbon trong nước và quốc tế.

Kết quả đánh giá sẽ là cơ sở quan trọng để xây dựng các đề án kinh tế tuần hoàn gắn với bảo tồn và phát huy giá trị dịch vụ hệ sinh thái, từng bước đưa Côn Đảo trở thành mô hình mẫu về phát triển xanh, tăng trưởng bền vững. Đây cũng là bước đi phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tới của địa phương, đồng thời góp phần thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 về đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Vừa qua, Liên danh Công ty cổ phần thương mại công nghệ Xuân Mai Green – Viện Sinh thái rừng và Môi trường đã triển khai nhiệm vụ Điều tra, đánh giá tiềm năng giảm phát thải khí nhà kính từ rừng biển Côn Đảo và khả năng xây dựng mô hình bán tín chỉ Carbon, kết quả điều tra cho thấy:

Diện tích rừng năm 2025: 6.462,03 ha (92,89% rừng tự nhiên); tăng 55,04 ha so với năm 2015, chủ yếu rừng phục hồi.

Trữ lượng rừng: 775.103 m³ gỗ, bình quân rừng tự nhiên 131,72 m³/ha; tre nứa 299,9 nghìn cây. Lượng tăng trưởng bình quân của rừng tự nhiên đạt 3,53 m3/ha/năm.

Carbon tích lũy: Rừng 428.166 tấn C (99,25% từ rừng tự nhiên); biển 318 tấn C; thảm cỏ biển ~15 tấn C.

Tiềm năng tín chỉ Carbon: Cao, nhưng cần hệ thống MRV đạt chuẩn quốc tế và khung pháp lý (NĐ 06/2022), có khả năng tham gia REDD+ và thị trường tự nguyện.

Côn Đảo có tiềm năng đáng kể để tham gia thị trường tín chỉ Carbon nhờ sự kết hợp giữa hệ sinh thái rừng và biển. Diện tích và trữ lượng rừng đang gia tăng, phản ánh hiệu quả của công tác bảo vệ và phục hồi rừng. Các trạng thái rừng tự nhiên, rừng ngập mặn và rừng trồng trên đất phù sa đều có giá trị trữ lượng Carbon cao, đóng góp đáng kể vào tổng khả năng giảm phát thải. Về phía biển, thảm cỏ biển – một hệ sinh thái “blue Carbon” quan trọng – phân bố rộng khắp các khu vực nước nông, đặc biệt ở Côn Sơn, Hòn Bảy Cạnh và Đất Dốc, vừa lưu giữ Carbon hữu cơ trong trầm tích, vừa duy trì chức năng sinh thái thiết yếu cho hệ sinh vật biển.

Với lợi thế kết hợp Carbon từ rừng và biển, Côn Đảo có thể xây dựng danh mục tín chỉ đa dạng, giúp tăng giá trị thương mại và khả năng cạnh tranh trên cả thị trường trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, sự phù hợp với chính sách quốc gia và xu thế toàn cầu khuyến khích đầu tư vào tín chỉ Carbon tự nhiên (nature-based credits), sẽ giúp Côn Đảo dễ dàng thu hút tài chính xanh, nguồn vốn quốc tế và hợp tác công – tư.